Trĩ nội, trĩ ngoại
Bệnh trĩ là bệnh thuộc hệ thống tiêu hóa ở vùng thấp (trực tràng, hậu môn). Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh trĩ nhưng người trưởng thành, nhất là người cao tuổi dễ mắc bệnh trĩ hơn. Gọi là bệnh trĩ là do đám rối tĩnh mạch ở vùng trực tràng, hậu môn giãn ra quá mức tạo thành búi tĩnh mạch. Trĩ nội là đám rối tĩnh mạch bị phình ra ở vùng trực tràng, còn trĩ ngoại là đám rối tĩnh mạch phình ra ở vùng hậu môn.
Trĩ nội biểu hiện là đi ngoài ra máu tươi không lẫn phân. Máu tươi chảy ra trong hoặc sau khi đi ngoài. Búi trĩ đôi khi có thể bị thòi ra ở hậu môn, đặc biệt là khi rặn mạnh. Búi trĩ khi thòi ra có thể tự lên được hoặc phải dùng tay đẩy lên. Những động tác này rất dễ gây nhiễm trùng nguy hiểm, đặc biệt là gây nhiễm trùng huyết. Còn trĩ ngoại thường có cảm giác khó chịu, đau, rát ở vùng hậu môn, có thể nhìn thấy đám rối tĩnh mạch phình ra.
Ăn uống thế nào?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ, nhưng trong đó nguyên nhân ít vận động, ngồi lâu, và chế độ ăn không hợp lý đóng một vai trò rất quan trọng.
Với người mắc bệnh, ngoài việc điều trị theo đơn của bác sĩ, việc ăn uống rất có giá trị trong điều trị hỗ trợ bệnh trĩ. Nên dùng những thực phẩm giàu dinh dưỡng, dùng nhiều rau, chất xơ như ăn cam, quýt – ăn cả múi; ruốc thịt (có nhiều chất xơ). Một số loại rau có tính nhuận tràng tốt như rau lang, rau mồng tơi, rau đay, rau dền nên dùng nấu canh ăn thường xuyên rất tốt cho người bệnh trĩ. Chuối cũng là loại quả có giá trị nhuận tràng tốt, sau mỗi bữa ăn nên dùng một quả chuối, hoặc ăn ít dưa hấu. Củ khoai lang cũng có công dụng nhuận tràng tốt, nên ăn thêm vào các bữa ăn phụ.
Người bệnh trĩ nên thường xuyên dùng rau lang, mồng tơi |
Khi mắc bệnh trĩ không nên uống nhiều rượu, bia, không ăn nhiều các loại gia vị cay như: ớt, hồ tiêu, hành... Do bệnh trĩ gây mất máu mạn tính nên người bệnh dễ bị thiếu máu, vì vậy nên dùng một số loại rau có chứa nhiều chất sắt như: rau cần, mộc nhĩ đen (nấm mèo đen), vừng...
Cần siêng năng vận động, không nên ngồi lâu một chỗ, nhất là những người làm việc văn phòng, thợ may, người ngồi nhiều với máy tính..., hằng ngày nên tập thể dục nhẹ nhàng...
PGS-TS-BS Bùi Khắc Hậu